Kalendarz juliański kontra gregoriański

0
1383

Kalendarz juliański kontra gregoriański

Czy zastanawialiście się dlaczego prawosławni obchodzą święta w innym terminie niż katolicy? Bez wątpienia ich doktryny nieco w pewnych względach się różnią, ale przecież nie aż tak aby nie mogli oni celebrować tych samych świąt w tym samym okresie? Otóż przyczyną tych różnic nie jest bynajmniej niezgodność w dogmatach, ale jedynie korzystanie z innych kalendarzy przy ustalaniu dat obchodzenia takich świąt jak Boże narodzenie oraz Wielkanoc.

Wierni prawosławni do ustalania dat świąt korzystają z kalendarza juliańskiego, czyli z tego, z którego korzystał cały świat jeszcze przed rokiem 1582 zanim wprowadzono kalendarz gregoriański. Kalendarz juliański nazwę swą wziął od imienia Juliusza Cezara, który to w roku 46 p.n.e. zmienił do tej pory obowiązujący kalendarz rzymski, księżycowy i wprowadził kalendarz, bazujący na słonecznym kalendarzu egipskim.

W roku 46 p.n.e. Juliusz Cezar urzeczony kulturą egipską oraz systemem pomiaru czasu stosowanym w starożytnym Egipcie, na mocy dekretu wprowadził na terenie Imperium, nowy słoneczny kalendarz, zastępując tym samym stary kalendarz Rzymski, księżycowy. Kalendarz ten został stworzony przez egipskiego astronoma Sosygenesa i wprowadzony w życie 1 stycznia 45 p.n.e. jako kalendarz obowiązujący w państwie rzymskim. Dzielił on rok na 12 miesięcy, dzięki czemu rok liczył 365 i 1/4 dnia, poza tym co cztery lata miał następować 366-dniowy rok przestępny. Umowny początek roku przeniesiony został na styczeń, wprowadzono ponadto nowy porządek miesięcy, które od tej pory liczyły na przemian 30 i 31 dni, poza lutym, który miał zazwyczaj 29 dni, a 30 dni w roku przestępnym. nieprawidłowym liczeniem lat przestępnych w swojej pierwotnej wersji. Od tamtej pory kalendarz ten pod nazwą juliańskiego był stosowany przez stulecia w całej Europie. Jeśli szukasz więcej informacji na temat całej historii kalendarza można znaleźć na w Internecie.

Kalendarz juliański przyjął się i był stosowany praktycznie w całej Europie, sytuacja ta uległa zmianie dopiero w roku 1582, kiedy to na mocy bulli papieża Grzegorza XIII, ustanowiono kalendarz gregoriański. Reforma dotychczasowego kalendarze juliańskiego została niejako wymuszona niezgodnościami w założonej długości roku kalendarzowego z długością roku zwrotnikowego. Innymi słowy powstało drobne opóźnienie, które narastało z prędkością jednego dnia na 128 lat w stosunku do roku astronomicznego. Aby zrównać niezgodność ominięto 10 dni, nadrabiając tym samym stracone przez ostatnie 1500 lat 10 dni i wprowadzono nowy system, według którego czas opóźnienia miał wynosić już tylko 1 dzień na 3000 lat. Nowa metoda prowadzenia obliczeń polegała na wprowadzeniu zasady, aby lata o numerach podzielnych przez 100, ale nie przez 400, nie były przestępne. Te dwie zasady, stanowią główną różnicę pomiędzy kalendarzami juliańskim, a gregoriańskim.

Podobnie jak w kalendarzu juliańskim, w kalendarzu gregoriańskim poszczególne lata dzielą się na liczące 365 dni, oraz dodatkowo 366-dniowe lata przestępne – są to zawsze te, których numer kolejny jest podzielny przez 4, jednakże spośród lat określonych pełnymi setkami tylko podzielne przez 4 są latami przestępnymi. Pomimo drobnych niedoskonałości kalendarz gregoriański przyjął się w większości państw Europy, na niektórych terytoriach kolonialnych a także w Azji. W miarę upływu czasu, kolejne państwa przyjmowały ten system pomiaru czasu, dziś obowiązuje on niemal na całym świecie.

Rozbieżność w zasadach liczenia lat przestępnych stanowią podstawową odmienność pomiędzy kalendarzami juliańskim a gregoriańskim. Owocuje ona jednak tym, że nowy rok w kościele prawosławnym rozpoczyna się 14 dni później niż u katolików. Różnica ta prowadzi ostatecznie do tego, że święta Bożego Narodzenia u prawosławnych występują 14 dni później niż na całym świecie. Liczenie daty świąt Wielkanocnych natomiast jest bardziej złożone i jest zależna od faz księżyca, więc samo 14 dniowe opóźnienie kalendarza juliańskiego jeszcze nie przesądza o innym terminie. Istnieją jednak lata gdy zarówno wierni prawosławni, jak i katoliccy mogą obchodzić święta Wielkiej Nocy wspólnie w tym samym terminie. Akurat w aktualnym roku 2011, będzie taka możliwość.